Ιωάννης Καποδίστριας: Η προσωπικότητα και το έργο του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος| Η "Φιλόμουσος Εταιρεία" και οι συγκρούσεις με τον Μέτερνιχ

Βασίλης Μανιμάνης

Ο Ιωάννης Καποδίστριας γεννήθηκε στην Κέρκυρα τον Φεβρουάριο του 1776. Όντας γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, σπούδασε ιατρική, φιλοσοφία και νομικά στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβα.[1]

Το 1809 εντάχθηκε στην διπλωματική υπηρεσία της τσαρικής Αυλής, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1822. Ξεκίνησε με τον βαθμό του αυλικού συμβούλου, αλλά σύντομα αναρριχήθηκε στη διπλωματική ιεραρχία. Το 1815, μετά από εντολή του τσάρου, ο Καποδίστριας έλαβε μέρος στο συνέδριο της Βιέννης όπου και αποφασίστηκαν οι διπλωματικές και γεωπολιτικές συνθήκες της Ευρώπης μετά τον Ναπολέοντα. Στην Βιέννη ίδρυσε την «Φιλόμουσο Εταιρεία» με σκοπό την διάδοση της παιδείας στον υπόδουλο Ελληνισμό.[2]


Ο Καποδίστριας ήταν ένας πολιτικός με μετριοπαθείς ιδέες και χαρακτηριζόταν από σύνεση και ρητορική ευγλωττία. Σε ηλικία 39 ετών, έφτασε στο υψηλότερο διπλωματικό πόστο της καριέρας του. Από το 1816 μέχρι το 1822, είχε υπό τον έλεγχό του το υπουργείο εξωτερικών της Ρωσίας. Αυτό φανερώνει την διπλωματική δεινότητα του Καποδίστρια, καθώς και την πολιτική του ευστροφία. 

Ο Καποδίστριας ήταν ένας αποδεδειγμένος λάτρης του ελληνικού πνεύματος, της ελληνικής παράδοσης και της ελληνικής κληρονομιάς. Ήταν ένας γνήσιος Έλληνας και πατριώτης ο οποίος στον βωμό της ελληνικής ιδέας, θυσίασε ακόμη και την προσωπική του ευτυχία αφήνοντας ανεκπλήρωτο τον έρωτά του με την Ρωξάνη Στρούτζα-Έντλιγκ.[3]

Επρόκειτο για ένα πρωτοπόρο πνεύμα εκείνης της εποχής που είχε εισηγηθεί, αν και δεν είναι ευρέως γνωστό, την ισότιμη μεταχείριση των έγχρωμων ανθρώπων. Ήταν επίσης και αρκετά πρωτοποριακός καθώς ήταν αυτός που οραματίστηκε την Ενωμένη Ευρώπη. [4]   


Ο Καποδίστριας όπως και ο Βρετανός φιλέλληνας Leicester Stanhope, ήταν υπέρμαχοι της άποψης πως δεν έπρεπε να ξεκινήσει η ελληνική επανάσταση καθώς οι Έλληνες όντες αμαθείς εξαιτίας της μακραίωνης Οθωμανικής κυριαρχίας, δεν γνώριζαν τίποτε περί ελευθερίας. Οι Έλληνες δεν ήταν έτοιμοι. Έπρεπε να μορφωθούν και να φωτίσουν τις ψυχές τους μαθαίνοντας την ιστορία τους και το ηρωικό παρελθόν τους. Έπρεπε να καταλάβουν τον λόγο για τον οποίο θα πολεμούσαν. Ο Καποδίστριας όπως και ο Stanhope γνώριζαν πως τα χρήματα και τα όπλα δεν εξασφάλιζαν την νίκη για τους Έλληνες, αλλά αποτελούσαν μόνο τα μέσα για την επίτευξή της. Τα πραγματικά όπλα ήταν η εμψύχωση και η φιλοπατρία των Ελλήνων.[5]

Σήμερα, σαν Έλληνες χρωστάμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Ιωάννη Καποδίστρια για πολλούς λόγους. Αρχικά για την πατριωτική στάση του πριν την έναρξη του αγώνα, για τις ιδέες του και βέβαια για το έργο του ως πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας. Αυτό που σίγουρα πρέπει να του αναγνωρισθεί και να μην λησμονηθεί από κανέναν είναι το γεγονός ότι ήρθε σε σύγκρουση με τον Μέττερνιχ, τον πανίσχυρο Αυστριακό καγκελάριο και γνωστό ανθέλληνα, ο οποίος όντας εμπνευστής της Ιεράς Συμμαχίας μετά το τέλος των Ναπολεόντειων πολέμων, καταδίκαζε και κατέπνιγε οποιαδήποτε επαναστατική κίνηση σε ολόκληρη την Ευρώπη με σκοπό να διατηρήσει το υπάρχον «status quo». Ο Καποδίστριας τελικά κατάφερε να επιβάλλει την άποψή του και ο ενωμένος ευρωπαϊκός στρατός της ιεράς συμμαχίας δεν επενέβη για να καταπνίξει την ελληνική επανάσταση.  [6]                                    

Ακολουθήστε το "Εξιστορώντας" στην σελίδα μας στο Facebook, στο προφίλ μας στο Instagarm και κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο YouTube ώστε να μην χάνετε τα νεότερα ιστορικά μας άρθρα και τις συνεντεύξεις μας.

                                                                    Πηγές

[1] Θ. Βερέμης-Ι. Μιχαηλίδης, 2020, σ.:27.

[2]  Θ. Βερέμης-Ι. Μιχαηλίδης, 2020, σ.:31.

[3] Δ. Κοκκινάκης, 1998, σ.:88-89.

[4] Δ. Κοκκινάκης, 1998, σ.:88-89.

[5] Θ. Βερέμης-Ι. Μιχαηλίδης, 2020, σ.:9-10.

[6] Θ. Βερέμης-Ι. Μιχαηλίδης, 2020, σ.:40-41

Σχόλια