Τεοδόρο Ομπιάνγκ Μπασόνγκο: Ο μακροβιότερος αρχηγός κράτους στον κόσμο μετά την βασίλισσα Ελισάβετ

Σωτήρης Σουχλέρης

Ο Πρόεδρος της Ισημερινής Γουινέας έχει σπάσει ένα δύσκολο ρεκόρ. Έχει καταφέρει να κρατηθεί στην εξουσία της χώρας του για 43 χρόνια και συνεχίζει. Ποια είναι όμως η ιστορία αυτού του ανθρώπου;

Ανεξαρτησία και παρανοϊκός ηγέτης

Η Ισπανία, έπειτα από πιέσεις εθνικιστών στην αφρικανική αποικία και από τα Ηνωμένα Έθνη, ανακοίνωσε το Μάρτιο του 1968 ότι θα παραχωρούσε ανεξαρτησία στην Ισημερινή Γουινέα. Σε δημοψήφισμα υπό την επίβλεψη παρατηρητών του ΟΗΕ, στις 11 Αυγούστου του 1968, το 63% των κατοίκων τάχτηκαν υπέρ του Συντάγματος, με βάση του οποίο η χώρα αποκτούσε κυβέρνηση με Γενική Συνέλευση και Ανώτατο Δικαστήριο με δικαστές ορισμένους από τον Πρόεδρο.

      (Φρανσίσκο Μασίας Νγκέμα ) 

Το Σεπτέμβριο του 1968,ο Φρανσίσκο Μασίας Νγκέμα εξελέγη πρώτος Πρόεδρος της χώρας και τον Οκτώβριο παραχωρήθηκε ανεξαρτησία. Τον Ιούλιο του 1970 ο Μασίας δημιούργησε μονοκομματικό καθεστώς, το 1971 σημαντικά τμήματα του Συντάγματος ανεστάλησαν και το 1972 ο Μασίας ανέλαβε τον πλήρη έλεγχο της κυβέρνησης. 

Επί καθεστώτος του Μασίας, το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας εξορίστηκε ή αφανίστηκε. Οι εκτελέσεις πολιτικών αντιπάλων, οι θρησκευτικές διώξεις και τα βασανιστήρια ήταν συχνό φαινόμενο, η οικονομία κατέρρευσε και οι ξένοι έφυγαν από τη χώρα. Το 1975 έκλεισαν όλα τα σχολεία, ενώ την ίδια τύχη είχαν και οι εκκλησίες, το 1978.

Ο Τεοδόρο ανέλαβε διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων το 1978, όντας ανεψιός του Μασίας. Πολύ γρήγορα ο Μασίας τον φοβήθηκε και είχε αποφασίσει να τον καθαιρέσει και να τον εκτελέσει μέσα στο 1979. Έτσι ο Ομπιάνγκ καθαίρεσε τον θείο του στις 3 Αυγούστου 1979, σε ένα αιματηρό πραξικόπημα. Aκολούθησαν πάνω από δύο εβδομάδες εμφυλίου πολέμου έως ότου συνελήφθη ο Μασίας. Δικάστηκε και εκτελέστηκε αμέσως μετά, με τον Ομπιάνγκ να τον διαδέχεται ως ένας λιγότερο αιματηρός, αλλά ακόμα αυταρχικός πρόεδρος.

Πετρέλαιο 

Η χώρα επέστρεψε στην πολιτική διακυβέρνηση το 1982, με τη θέσπιση ενός ελαφρώς λιγότερο αυταρχικού συντάγματος. Ταυτόχρονα, ο Ομπιάνγκ εξελέγη για επταετή θητεία ως πρόεδρος. Επανεξελέγη το 1989 και πάλι ως μοναδικός υποψήφιος, αφότου επιτράπηκε ονομαστικά σε άλλα κόμματα να οργανωθούν το 1992, επανεξελέγη το 1996 και το 2002 με 98% σε εκλογές που καταδικάστηκαν ως νοθευμένες από διεθνείς παρατηρητές. Το 2002, για παράδειγμα, καταγράφηκε τουλάχιστον μία εκλογική περιφέρεια ότι έδινε στην Obiang το 103 τοις εκατό των ψήφων.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 η Ισημερινή Γουινέα είχε πρόσβαση σε κοιτάσματα πετρελαίου. Ελάχιστοι όμως επωφελήθηκαν από αυτήν την ανάπτυξη. Η Ισημερινή Γουινέα είναι σήμερα η τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αφρική. Η κυβέρνηση επιμένει, ότι η διαφοροποίηση της οικονομίας παραμένει μία από τις βασικές προτεραιότητές της.

                                                                   (Πλατφόρμα εξόρυξης της Exon Mobbil)

Η Αντοχή στον χρόνο

Έχει τους δικτατορικούς τίτλους "Μέγας Στρατηγός Αλιφανφαρόν", και "Ελ Χέφε" (αφεντικό). Ως διάδοχός του προαλείφεται ο γιος του, Τεοντορίν Νγκέμα Ομπιάνγκ. Ο ίδιος ο Μπασόνγκο πάσχει από καρκίνο του προστάτη, ενώ φέρεται να έχει βάρος λιγότερο από 50 κιλά. Τον Μάιο του 2009 οι εισαγγελικές αρχές στη Γαλλία διέταξαν το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων του πολιτικού, στα πλαίσια των ερευνών για υποθέσεις διαφθοράς.

 Όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξή του στο CNN το 2012 με την Christiane Amanpour εάν θα παραιτηθεί στο τέλος της τρέχουσας θητείας του (2009-2016), αρνήθηκε κατηγορηματικά. Το περιοδικό Forbes έχει συμπεριλάβει τον Ομπιάνγκ ως έναν από τους πλουσιότερους αρχηγούς κρατών στην Αφρική, με καθαρή περιουσία κοντά στα 700 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Ο Ομπιάνγκ είναι επί του παρόντος παντρεμένος με την Constancia Mangue και φέρεται να προτιμά τον γιο του, Teodoro Nguema, να τον διαδεχθεί ως Πρόεδρος.

Μέχρι τότε μετράει 43 χρόνια στο αξίωμα και συνεχίζει