Αντώνης Ρεπάνης: Ο "ρομαντικός τροβαδούρος" του λαϊκού τραγουδιού

 


Σωτήρης Σουχλέρης

"Σβήσε με κυρά μου", "αγάπη μου επικίνδυνη", "μα τι λέω", "άστε με απόψε μοναχό", "απόψε γλυκιά μου θα φύγω", όλα τα ερωτικά αυτά κομμάτια, που κτυπούν βαθιά στην καρδιά των καψούρηδων, ανήκουν στον εικονιζόμενο κύριο. Τον μεγάλο Αντώνη Ρεπάνη.

Οι φίλοι του λαϊκού τραγουδιού τον ξέρουν πάρα πολύ καλά. Τα τραγούδια του κράτησαν συντροφιά σε πολλούς ερωτύλους και ερωτευμένους ανα την Ελλάδα. Η πορεία του Ρεπάνη, η οποία κράτησε περίπου 61 χρόνια, είναι γεμάτη επιτυχίες, πόνο, χαρά, έρωτα και σημαντικές συνεργασίες.


Γεννήθηκε στο Περιστέρι της Αττικής στις 14 Αυγούστου 1933. Μεγάλωσε με ακούσματα του, επίσης Περιστεριώτη, Γρηγόρη Μπιθικώτση, ο οποίος μάλιστα ήταν φίλος του αδελφού του και πήγαινε συχνά σπίτι τους. Ο αδελφός του έπαιζε κιθάρα και σιγά – σιγά τον μιμήθηκε κι ο ίδιος. Ασχολήθηκε από μικρός με τη βυζαντινή μουσική, η οποία τον επηρέασε πολύ. Ξεκίνησε να εμφανίζεται σε διάφορα μαγαζιά στο Περιστέρι, μαζί με τον Δημήτρη Γκούτη, ενώ αργότερα συνεργάστηκε και με τον Μπιθικώτση. Παράλληλα εργαζόταν ως ξυλοτορναδόρος, ως κορνιζοποιός κλπ. Το μεγάλο του πάθος όμως, ήταν η μουσική.



Η γνωριμία με τον Μπακάλη

Αν και εμφανιζόταν σε ταβέρνες και ψεύτοτραγουδούσε με συνοδεία κιθάρας, η πρώτη δισκογραφική δουλειά του έγινε το 1958, όταν ηχογράφησε του τραγούδι "τα μάτια που θα πάρω", το οποίο του έδωσε ο συνθέτης Μπάμπης Μπακάλης. Από τότε ξεκινά να λάμπει το άστρο του, όμως το μεγάλο μπαμ θα έρθει τρία χρόνια αργότερα, το 1961, όταν και τραγούδησε το "όλος ο κόσμος με μισεί" σε στίχους Μπ. Μπακάλη και μουσική Κώστα Βίρβου.
 


Σύντομα άρχισε να συνεργάζεται με μεγάλα ονόματα του λαϊκού τραγουδιού, όπως τον Τσιτσάνη, τον Γιάννη Παπαϊωάννου και τον Στέλιο Καζαντζίδη, του οποίου υπήρξε φανατικός οπαδός. Παράλληλα ξεκίνησε και να γράφει τραγούδια τα οποία, σχεδόν όλα, συνέθετε στην κιθάρα του. Μερικά από αυτά ερμήνευσε ο ίδιος, άλλα όμως τα περισσότερα, έγιναν επιτυχίες από άντρες και γυναίκες συναδέλφους του.



Εδώ υπάρχει και κάτι το μοναδικό που είχε αυτός ο καλλιτέχνης. Δύσκολα θα βρει κάποιος έναν τραγουδιστή-οργανοπαίκτη που να γράφει και να συνθέτει δικά του τραγούδια. Τα μοναδικά παραδείγματα στο λαϊκό τραγούδι είναι ο Βασίλης Τσιτσάνης και ο Πάνος Γαβαλάς, με τον οποίο ο Ρεπάνης έγινε κουμπάρος. Ο Ρεπάνης γίνεται αμέσως πρώτη φίρμα την δεκαετία του 60 και κυκλοφορεί όλο και περισσότερα ερωτικά τραγούδια. Μερικά εξ αυτών:

1) Έξω ντέρτια και καημοί 


2)Στρώσε μου να κοιμηθώ




3)Απόψε γλυκιά μου θα φύγω



4) Μου στέρεψες το δάκρυ μου


5) Απόψε σε θυμήθηκα 


 
Η ιστορία της διπρόσωπης

Ένα απ' τα πιο γνωστά κομμάτια του είναι η Διπρόσωπη, αν και ο πολύς κόσμος το ξέρει με τα ονόματα "σβήσε με κυρά μου" ή "στα οπα-οπα σ' είχα". Ο ίδιος έγραψε την μουσική και η αείμνηστη Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου τους στίχους, "γεννώντας" έτσι το άσμα. Γνωστότερη εκτέλεση είναι εκείνη του Μανώλη Αγγελόπουλου και του ίδιου του Ρεπάνη, όμως εξίσου καλή και όμορφή είναι και η δεύτερη της. 


Το τραγούδι ηχογραφήθηκε τον Μάρτιο του 1972 με πρώτο ερμηνευτή τον ρεμπέτη Γιώργο Λαύκα. Αυτό υπήρξε, μάλλον και το τελευταίο κομμάτι που ηχογράφησε ο Λαύκας, καθώς πέθανε στις 26 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, μόλις στα 49 του χρόνια. Όμως το τραγούδι έμεινε ισχυρή παρακαταθήκη για αυτόν τον γίγαντα του λαϊκού τραγουδιού. Στο παρακάτω βίντεο ο ίδιος παίζει μπουζούκι και ο Ρεπάνης κιθάρα.



Η συνεργασία με τον Διονυσίου

Μεγάλο κεφάλαιο στην πορεία του Ρεπάνη υπήρξε ο Στράτος. Οι δύο τους γνωρίστηκαν το 1965 και συνεργάστηκαν πρώτη φορά το 1968 με το μυθικό "χτες το βράδυ στην ταβέρνα". Τα επόμενα χρόνια, εως ότου ο Διονυσίου φύγει απ' την ζωή το 1990, οι δυο τους θα βγάλουν στο εμπόριο δεκάδες ερωτικά κομμάτια, το ένα καλύτερο από τ' άλλο. Ενδεικτικά: 

1) Ο Παλιατζής
2) Ένας Αετός Γκρεμίστηκε
3) Θα Φύγεις 
4) Καρδιά Μου Αλήτισσα
5) Στην Πόρτα Σου Ξενύχτησα 
6) Να ταν Και Να ΄'ρθει Ένας Καιρός
7) Αφήστε Με Να Ζω
8) Το Τέλος Είναι Θάνατος



Η συνεργασία του Αντώνη Ρεπάνη με τον Στράτο Διονυσίου απαριθμεί 28 τραγούδια, που ηχογραφήθηκαν από το 1969 («Χθες το βράδυ στην ταβέρνα», «Τους πόνους μας ενώσαμε», «Στης αγάπης μας το στέκι»), μέχρι το 1983 και το «Τι γυναίκα είσαι συ», που συμπεριλήφθηκε το δίσκο «Της γυναίκας η καρδιά».



Δεν είναι λίγα βεβαίως αυτά που έγιναν τεράστιες επιτυχίες και μέχρι σήμερα έχουν μια σταθερή θέση στα λαϊκά πάλκα, αλλά και στις επιλογές των ραδιοφωνικών παραγωγών. «Χθες το βράδυ στην ταβέρνα», «Ένας αητός γκρεμίστηκε», «Τ’ αγκάθια της καρδιάς σου», «Ο παλιατζής», «Αγάπη μου επικίνδυνη», «Καρδιά μου αλήτισσα», «Άστε με απόψε μοναχό».

Ο ένας είχε μεγάλη εκτίμησε για τον άλλον και ο πρόωρος-ξαφνικός θάνατος του Στράτου, το 1990 στοίχισε πολύ στον Ρεπάνη. Θεωρούσε τον Διονυσίου, μαζί με τον Καζαντζίδη, τον Γαβαλά και τον Μαργαρίτη, ως έναν εκ των πιο αγαπημένων συνεργατών του.



Ο στιχουργός Ρεπάνης

Έγραψε τους στίχους λίγων σχετικά τραγουδιών, που άφησαν όμως εποχή: «Πού να’ Ναι ο Ίσκιος σου Θεέ», σε μουσική Ζακ Ιακωβίδη που πήρε το Α’ Βραβείο στην Ολυμπιάδα Τραγουδιού το 1969 και «Το Πουλί» («Θα ζήσω ελεύθερο πουλί κι όχι κορόιδο στο κλουβί»), πάλι σε μουσική Ζακ Ιακωβίδη. Το «Δυο Χέρια Έχεις Βρε Ζωή», ερμήνευσε πρώτος ο μεγάλος Πάνος Γαβαλάς. Εάν κανείς ψάξει στο YouTube, θα ανακαλύψει μια live εκτέλεσή του από τον αδικοχαμένο Κώστα Κόλλια. Πρόκειται για ζωντανή ηχογράφηση που έγινε στις 4/6/1980. Η ερμηνεία του; Ανατριχιαστική. Λίγες ώρες αργότερα, ο Κώστας Κόλλιας θα έχανε τη ζωή του σ’ ένα περίεργο τροχαίο.



Όσο για «Τ’ Αγκάθια της Καρδιάς σου», ο ίδιος ο Αντώνης Ρεπάνης στη συνέντευξή του στον Γιάννη Αλεξίου, είπε ότι είναι ένα από τα κορυφαία του τραγούδια, με τον Στράτο Διονυσίου να δίνει τα ρέστα του σε μια απίστευτη εκτέλεση που συγκινεί και ανατριχιάζει.


Όπως είπε ο Αντώνης Ρεπάνης και σε συνέντευξή του στο ogdoo.gr και τον Γιάννη Αλεξίου (31/8/2018), «Είχα μέσα μου να δώσω, όχι μόνο να πάρω». Αν και όπως είπε στην ίδια συνέντευξη, είχε «στο συρτάρι» πολλά ακόμα, ακυκλοφόρητα τραγούδια, η πολιτική των δισκογραφικών εταιρειών τα τελευταία χρόνια, έχει αλλάξει: «Δεν μπορώ να επέμβω και να επιβάλλω τι θέλω σε μια εταιρεία. Δικαίωμά τους είναι»…Νομίζω ότι έχω προσφέρει κι εγώ ένα λιθαράκι στο ελληνικό τραγούδι…».

Το τέλος

«Κοίταξε όταν έχεις παίξει κιθάρες σε μεγάλους… τι να πω τώρα. Όταν είσαι με τον Καζαντζίδη στην Τριάνα του Χειλά ή με τον Τσιτσάνη και τον Παπαϊωάννου στο Φαληρικό και από πάνω σου περνά όλο το πρόγραμμα πρέπει τα χέρια σου να ζωγραφίζουν. Έχω παίξει κιθάρα και στο στούντιο σε πάρα πολλές ηχογραφήσεις» είχε αναφέρει σε παλαιότερη δήλωσή του για τη δεξιοτεχνία του.

Ο ίδιος δεν παράτησε ποτέ το τραγούδι και μέχρι το 2016, όταν και υπέστη ένα βαρύ εγκεφαλικό, συνέχιζε να εμφανίζεται στο κέντρο "Αστροφεγγιά", όπου έβγαζε μεροκάματο βοηθώντας έτσι την οικογένειά του. 



Έφυγε στις 30 Μάϊου του 2019, ήταν 86 ετών.



Σχόλια