Αυτά ήταν τα σπίτια της Μινωικής Κνωσού

 

Λάτρεις της ομορφιάς, της ποιότητας ζωής, της τέχνης και της καλαισθησίας, οι Μινωίτες δεν έκτιζαν μόνο μεγαλοπρεπή ανάκτορα αλλά και πανέμορφα σπίτια. 

Ο λαμπρός πολιτισμός που άνθησε στην προϊστορική Κρήτη υμνούσε την ομορφιά σε κάθε της έκφανση τόσο στο επίσημο όσο και στο καθημερινό στοιχείο αποκαλύπτοντας παράλληλα ένα ανώτατο επίπεδο ζωής με ανέσεις που ακόμα και σήμερα εντυπωσιάζουν. 

Θερμαινόμενα δάπεδα, αποχετευτικό σύστημα, στοιχεία που συναντάμε στο ανάκτορο της Κνωσού, πλήρης αξιοποίηση του φυσικού φωτός και του τοπίου με πολύθυρα και εντυπωσιακές αυλές αλλά και γνώσεις που βοηθούσαν τους Μινωίτες να αντιμετωπίσουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο που είχε απειλήσει πολλές φορές τη ζωή, τα σπίτια και τον πολιτισμό τους, τον σεισμό. 

Για τον λόγο αυτό είχαν επινοήσει ένα ισορροπημένο σύστημα δόμησης με την αξιοποίηση στο μέγιστο βαθμό της ελαστικότητας του ξύλου που μετέτρεπε τα οικοδομήματα τους σε πιο ανεκτικά ώστε να ανταποκρίνονται στο μέγιστο βαθμό κατά τη διάρκεια μιας σεισμικής δόνησης σαν εκείνες που τους έφεραν πολλές φορές αντιμέτωπους με καταστροφές από τις οποίες πάντα ανέκαμπταν… 

Εκτός από την τελευταία φορά περί τα 1450 με την ημερομηνία να συνοδεύεται από πολλούς αστερίσκους και το σκηνικό της τελικής καταστροφής ακόμα αντικείμενο αντιπαράθεσης μεταξύ των επιστημόνων. Τη σοφία και την καλαισθησία των Μινωιτών δεν μας την αποκαλύπτουν μονάχα τα επιβλητικά ανάκτορα με πιο γνωστό εκείνο της Κνωσού ή οι εξίσου εντυπωσιακές «βίλες» αλλά και τα σπίτια τους με την πλέον καλά διατηρημένη εικόνα να μας έρχεται μέσω των επιρροών στην «Πομπηία του Αιγαίου» τη Σαντορίνη. 

Στην ίδια την Κρήτη μια πολύ καλή εικόνα για τη μορφή που είχαν τα σπίτια των Μινωιτών έχουμε τόσο από τα λείψανα των οικοδομημάτων όσο και από ευρήματα όπως ομοιώματα σπιτιών με πιο χαρακτηριστικό το μεσομινωικό πήλινο ομοίωμα οικίας το οποίο ανακαλύφθηκε στις Αρχάνες και κυρίως το λεγόμενο

«Μωσαϊκό πόλης» από την Κνωσό που διηγείται πολλές ιστορίες από την καθημερινή αρχιτεκτονική των κατοίκων του νησιού. Το εντυπωσιακό εύρημα χρονολογείται μεταξύ 1600 και 1500 π.Χ. και αποτελεί ένα πραγματικό μωσαϊκό από ορθογώνια πλακίδια φαγεντιανής που αναπαριστούν σπίτια ή μάλλον για να είμαι ακριβής μια ολόκληρη πόλη μέσα σε ένα πλούσιο φυσικό περιβάλλον παραπέμποντας ενδεχομένως στην ίδια την πόλη της Κνωσού. Τα λεπτά πλακίδια από την ιδιαίτερη αυτή κεραμική ύλη με τη χαρακτηριστική εφυάλωση που κατασκευάστηκαν με μήτρες αναπαριστούν με εντυπωσιακές λεπτομέρειες στο χαμηλό ανάγλυφο της μπροστινής όψης σπίτια ενώ το πίσω μέρος τους ήταν λείο καθώς τα πλακίδια αποτελούσαν την ένθετη διακόσμηση κάποιου ξύλινου επίπλου που φυσικά δεν διασώθηκε. 

Τα σπίτια αυτά, μονώροφα ή διώροφα με δώμα και κλιμακοστάσιο χαρακτηρίζονται από την χρωματική ποικιλία των εικονιζόμενων προσόψεων τους που ξεκινάει από το λευκό και φτάνει μέχρι το πράσινο και το κόκκινο. Η εκτεταμένη χρήση ξυλείας είναι διακριτή στα ξύλινα πλαίσια των παραθυριών και των θυρών ενώ η υπερυψωμένη τους στέγη έχει ερμηνευτεί ως δηλωτική της στέγασης του κλιμακοστασίου που οδηγούσε στο δώμα των οικιών. 

Η τοιχοποιία τους είναι ισόδομη με ξυλοδεσιές σε ένα μοτίβο γνώριμο ακόμα και μέχρι πριν από μερικά χρόνια κυρίως στην αρχιτεκτονική της υπαίθρου, ορισμένα με τοίχους από λαξευτούς κυβόλιθους, ενώ τα πολλά σε αρκετές περιπτώσεις παράθυρα παραπέμπουν στην αντίστοιχη αξιοποίηση του φωτός στα μεγάλα ανακτορικού τύπου οικοδομήματα. 

Μέσα από το «μωσαϊκό» αποκαλύπτεται η εικόνα μιας πόλης γεμάτης χρώμα, έμπνευση αλλά και σωστή, όσο και κυρίως αντισεισμική δόμηση. H Μινωική αυτή μικρογραφία πόλης που θυμίζει την λεγόμενη ζωφόρο της Δυτικής Οικίας του Ακρωτηρίου της Σαντορίνης συμπεριελάμβανε και άλλες σκηνές με ζώα, ανθρώπινες μορφές σε διάφορες δραστηριότητες και φυτά τμήματα των οποίων έχουν διασωθεί αποσπασματικά. Σήμερα εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.

Εκτός από το μωσαϊκό της πόλης το αμέσως επόμενο πιο γνωστό παράδειγμα Μινωικού σπιτιού είναι το πήλινο ομοίωμα των Αρχανών το οποίο αναπαριστά ένα διώροφο σπίτι με ορθογώνια κάτοψη και περίστυλο δώμα. Είναι εντυπωσιακές οι λεπτομέρειες με διακριτή την είσοδο, τα θυρώματα, το κλιμακοστάσιο, το δώμα και τον εξώστη στον οποίο στέκονταν μια ανθρώπινη μορφή. 

Το πήλινο αυτό ομοίωμα χρονολογείται στην εποχή των νέων ανακτόρων την γνωστή για αυτό το λόγο ως νεοανακτορική, περί τα 1600 π.Χ.

Πηγή: https://mundusest.wordpress.com